Ik heb enkele jaren deel uitgemaakt van een team voor  …

‘Psychotische mensen’?

Mensen met ‘een’ psychose?

Mensen ‘met een psychotische kwetsbaarheid’?

Zelf zeg ik eerder ‘mensen die te maken hebben met iets psychose-achtig’.

(Of: ‘mensen die misschien te maken hebben met iets psychose-achtig’.)

Bekentenis: ik heb het niet voor dat woord.

(Eén woord voor een waaier aan de meest diverse verschijnselen, dat is gek.)

(Het p-woord wordt (vaak?) ervaren als vernederend door de mensen die er het mikpunt van zijn.)

(Een woord dat échte ervaringen reduceert tot ziekte.)

(Een woord dat je als hulpverlener een buitenperspectief doet innemen.)

(Een woord dat vaak niet ten goede komt van het zo essentiële ‘aansluiten’.)

Als ik denk aan de mensen die misschien iets te maken hebben met iets psychose-achtig, dan denk/voel ik vooral wat me raakt tijdens onze ontmoetingen.

A laat zich raken door het lijden in de wereld en door het appèl om iets bij te dragen om dat lijden te verlichten.

B stelt het leven van kinderen erg op prijs. Hij neemt de verantwoordelijkheid als ouder zo ernstig dat hij zich heeft laten steriliseren.

C durft scherp-pijnlijk de voort-durende invloed van zijn verleden te beseffen.

D werkt elke dag (en ‘werken’ – méér dan fulltime – is een gepast woord) aan zichzelf om een zo goed mogelijk mens te worden.

E blijft eraan werken (!) om zichzelf oké genoeg te vinden, als een mens die er mag zijn, ondanks het feit dat hij niet beantwoordt aan de heersende normen voor succes (geld, diploma, goeie baan, partner, vrienden, woonst, …).

F volhardt in het zoeken naar een leefbaar leven ondanks lastige en beangstigende verschijnselen die niemand kent of begrijpt. Ondanks het feit dat hij geregeld afkeuring ‘vangt’ voor dit zoeken.

G geeft het niet op te proberen begrijpen wat onbegrijpelijk is. Van ’s morgens tot ’s avonds.

H heeft door dat er veel aan ons is dat we niet zelf sturen maar dat ons stuurt. Heeft de handen vol om met dit besef te leven.

De ontmoetingen raken me.

Halen me overhoop.

(Een goed ‘overhoop’)

Roepen me op.

Verstoorde waarneming?

Gestoord denken?

Verstoord handelen?

Soms.

(Maar verstoorde waarneming, denken en handelen kom ik tegen bij alle mensen, mezelf en collega’s-hulpverleners incluis.)

Ongewone waarneming, ongewoon denken.

(En handelen dat daarbij past.)

Zeker ook:

Existentiële helderheid.

Inzicht in mens en leven en wat er toe doet.

Ethische sensitiviteit.

Engagement met grote E.

Durf.

Eén.

Om dat te kunnen zien-horen-voelen moet je voorbij de verstoring van je eigen waarnemen en denken geraken.

(Dat verstoord kan geraken door het begrip ‘psychose’ met al zijn alarmerende en cliché-associaties.)

(Dat verstoord geraakt doordat je op onvertrouwd terrein komt waar je je niet goed kan oriënteren.)

Twee.

Je moet er je tijd voor pakken.

Drie.

Aansluiten bij déze mens en dít leven.

Vier.

Leren. Leren wat je enkel van deze mens kan leren.

(Niet uit een boek of cursus.)

Leren óver deze mens en dit leven.

Leren ook over hét leven.

Vriendelijke groeten,

Johan Van de Putte

PS Opleiding Presentie in Beernem en Gent